Gardiyanlık Mesleği Üzerine...

Gardiyan kelimesi Türk Dil Kurumu'nun sitesinde ''Cezaevlerinde düzeni, tutukluların kurallara uygun biçimde davranmalarını sağlamakla görevli kimse'' açıklaması ile yer alır. (1)

Peki kelime anlamı olarak bu olan Gardiyan'ın meslek olarak tanımı yada algısı nasıldır?

Hepimizin malumudur ki gardiyanlık mesleği ile ilgili pek çok kötü algımız mevcuttur. 12 Eylül döneminde gardiyanların tutuklanmış gencecik insanlara nasıl işkenceler ettiğini o günleri yaşamış ağabeylerimizden dinliyoruz. Mamak ceza evinde yatmış ve çeşitli işkencelere maruz kalmış ismini zikretmemizi istemeyen bir Ülkücü Ağabeyimiz , gardiyanların tenazül uzvuna cereyan vererek onu erkekliğinden ettiklerini anlattığında gözlerim dolmuştu. Bu acı olayı dinlediğim günden beri gardiyanlık mesleği gözümde hep kötüdür.

Yakın tarihimizi bir kenara bırakalım günümüze geldiğimizde dahi işkenceci gardiyanların olduğu haberlerini okumaktayız. Örneğin bolu F tipi ceza evinde mahkumlara yapılan işkenceyi çarşaf çarşaf gazetelerde okumuşsunuzdur (2)

Bir arkadaşımın gardiyan olması üzerine gardiyanlık mesleği ile akalı ön yargım yada kötü düşüncelerim biraz olsun dinmiştir. Bu kötü algının giderilmesi için Devlette bir takım önlemler,tedbirler, iyileştirmeler yapmaktadır. Örneğin artık hiç bir devlet kurumunda gardiyan ismi geçmiyor. İnfaz Koruma Memuru ismi ile anılan gardiyanlarda gardiyan isminin silinmesi için büyük çaba harcıyorlar. Onlardan birisine gardiyan mısın? dediğinizde ''hayır , İnfaz koruma memuruyum '' diye cevaplıyor ancak , ne iş yapıyorsun dediğiniz de '' falan ceza evinde gardiyanım'' diye cevap veriyor.

Meclis İnsan Hakları Komisyonu Başkanı 4 Ocak 2013 tarihinde ''ceza evlerinde, karakollarda dayak ve işkence kalmadı'' demeçleri verdi ancak halen günümüzde bazı gardiyanların bazı mahkumlara kötü davrandığını haberlerde okuyor/izliyor yada etrafımızda duyuyoruz.

Geçtiğimiz günlerde bir televizyon kanalının haber bültenin Gardiyanlara özel bir derneğin faaliyete geçtiği haberini izlemiştim. Gardiyanlar adına sevindirici bir haber , en azından bir dernek altında çeşitli haklarını gözetebilecekler.

Ceza İnfaz Koruma Memurları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği ( CİPDER) 'nin resmi web sitesinde ''mensupları arasında yardımlaşma ve dayanışmayı sağlamak, birlikte hareket etme olgusunu artırmak  amacıyla 2007 yılında kurulmuştur. Derneğimiz üye sayısı bakımından Türkiye’deki büyük dernekler arasında yer almıştır.'' ifadesi yer almaktadır. Bir vatandaş olarak 2007 yılında kurulmuş bir derneğin 6 yıl gibi bir sürede gardiyan isminin temize çıkarılması için bir çalışma yapmamış olması dikkatimi çekti. Madem böyle bir dernek var o halde kamu spotları ile , ilanlar ile , gazete küpürleri ile gardiyanlar milletimize daha iyi anlatılabilirdi.

Gardiyanlara Özel Dernek haberinin yayınlandığı anda ekranın altında ''Gönüllü Mahkumlar'' ibaresi yer alıyordu ve o an yanımda bulunan bir arkadaşım şu cümleyi kurdu '' sanki babasının hayrına duruyor orda'' dedi. ve hakkı vardı. Sonuçta bu mesleği yaptığı için maaşını alıyordu gönüllülük bunun neresinde?

Devletin ve ismini verdiğimiz derneğin bu hususta daha fazla çalışmalar yapması gerekmektedir.

Örneğin Televizyon dizilerinde yer alan kötü gardiyan imajını silmeleri gerekmektedir. Karadayı dizisinde gardiyanların Nazif Baba'ya ve eşine neler ettiğini hepimiz gördük , Parmaklıklar Ardında isimli dizide kadın mahkumlara ne işkenceler edildiğini gördük , son olarak 20 dakika isimli dizi de gardiyanların mahkumlara neler ettiğini görüyoruz.

İlk önce bu televizyon işine el atılmalıdır. Örneğin öyle bir gardiyan profili yansıtılma ki , bir kahramanlık yapıp mahkumları kurtarmalı , öyle anlayışlı olmalı ki mahkumların birisi ile unutulmaz dostluğu anlatılmalı , öyle bir karakter çizilmeli ki , bir gardiyanın gerekirse bir memkeleti kurtarabileceği anlatılmalıdır. Emin olabilirsiniz , çok sürmez 3 tane film yada dizi yapılsın bu hususlarda artık gardiyanlarla ilgili fikirlerimiz değişir. Bizim neslimizin değişmese dahi gelecek nesiller için bu çalışmalar yapılabilir.

En son geçtiğimiz günlerde birisinden dinlediğim kadarıyla cezaevine ağabeyini ziyarete giden bir kişi , gardiyanın ''düğmeni ilikle lan'' diye hitap etmesini gözleri dolarak anlatmıştı.

Gardiyanları yani İnfaz Koruma Memurlarını daha güzel şekilde görmek hem onlar , hem aileleri , hem de mahkum olan olmayan herkes için daha iyi olacaktır.

(1)  http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.513d9020a777a0.15611561

(2) http://hurseda.net/Genel/72589-Cezaevinde-Uygulanan-Iskenceler-Guantanamo-yu-Aratmiyor.html